یادداشت

*مقدمه: ادوارد گرانویل براون که یکی از بزرگترین و شناخته شده ترین خاورشناسان و ایران شناسان جهان است، در سال 1862 میلادی در انگلستان به دنیا آمد. او در طی دوران تحصیل در مدرسه، به زبانهای شرقی علاقه یافت و در سال 1882 میلادی، زمانی که تنها بیست سال سن داشت، برای فراگیری بیشتر زبان ترکی به قسطنطنیه سفر نمود، ولی در آنجا مجذوب ادبیات، تصوف و عرفان ایران شد و تصمیم گرفت برای آشنایی بیشتر با سرزمین ش...

دوتار تربت جام1: دوتار سازی است از خانواده سازهای زهی (ذی‌‎الاوتار) که به تنبور خراسانی2 نیز شهرت دارد. این ساز دارای کاسه‌ای به شکل نیمه گلابی است که دو نوع ‎یک‎ تکه و ترک‌ه‎ای دارد. در نوع دوم، کاسه دوتار از تعدادی برش‎ های هم اندازه چوب‎ـ که اصطلاحاً به آن ترکه می‎ گویند ـ ساخته می‎ شود. این ترکه‎ ها‎ـ که معمولاً بین هشت تا دوازده عدد است ـ از داخل به ...

*گنج های یافت شده در ایران: شاردن، در ضمن توصیف محله ای در اصفهان، به داستانی اشاره می کند که زن و شوهری پینه دوز، گنجی را در قنات می یابند و چون بر سر آن نزاع می کنند، ماجرا به گوش کلانتر می رسد و او گنج را از ایشان باز می گیرد؛ چرا که به گزارش شاردن، "در ایران، هر گنجی یافته شود، متعلق به پادشاه است"! *علل نا آبادانی و قلت جمعیت در ایران: شاردن، عللی چند را برای نا آبادان...

بخش سوم: سفرنامه شاردن *مقدمه: ژان شاردن در سال 1643 میلادی، مطابق با 1002 هجری خورشیدی، در پاریس به دنیا آمد. پدرش جواهر ساز و تاجری ثروتمند بود. او در بیست و دو سالگی، به نمایندگی پدرش و به منظور رسیدگی به امور تجاری وی راھی ھند شد. طی این سفر، در سال 1666 میلادی و در دوره سلطنت شاه عباس دوم، از راه خلیج فارس به اصفھان آمد و تا سال 1670 میلادی که به پاریس بازگشت، در ایران ماند. در همین سفر، او...

بخش دوم: سفرنامه تاورنیه *مقدمه: ژان باتیست تاورنیه در سال 1605 میلادی در پاریس به دنیا آمد. پدر و چند تن دیگر از اعضای خانواده او جغرافیدان و نقشه نگار بودند و لذا دوران کودکی وی عمدتا به حضور در جلساتی سپری شد که مباحث جغرافیایی در آنها مورد گفتگو و تبادل نظر قرار می گرفت. همین گفتگوها، شوق سفر و جهانگردی را در او برانگیخت. وی تا بیست و دو سالگی، بسیاری از کشورهای اروپایی نظیر فرانسه، بلژی...

بخش یکم: مقدمه و کلیات مقدمه: سفرنامه‌ها، منابعی مناسب و منحصر به فرد جهت شناخت خصوصیات، خلق و خو، آداب و رسوم و تاریخ اجتماعی اقوام و ملل گوناگون هستند. ایران، به عنوان کشوری باستانی و بهره مند از تاریخی جذاب و جغرافیایی ممتاز، ناشی از واقع شدن در محل تلاقی قاره های کهن، به کرات مورد بازدید سیاحان و جهانگردانی از کشورهای مختلف قرار گرفته است. بخشی از آن جهانگردان، ماجراجویانی بو...

باورهای مردم قشقایی: ایلی که تفنگ نداشته باشد، مانند زنی است که لباس به تن نداشته باشد. اسب برای قشقایی، به منزله پای اوست. اگر کوچ را از قشقایی بگیرند، مانند آن است که آب را از ماهی گرفته باشند. اگر زن آبستن در خواب ببیند که دستمال پیدا کرده یا دستمال به پیشانی خود بسته، یا مهره پیدا نموده، دختر خواهد زایید. مردم قشقایی برای تضمین معامله، چند سنگ روی هم قرار می دهند که آن را "...

باورهای عامیانه در خصوص نوروز: از آنجایی که نوروز همواره یکی از مهمترین جشن های ایرانیان بوده، طبعا باورهای عامیانه فراوانی نیز پیرامون آن وجود دارد. در اینجا، به بیان برخی از این باورها خواهیم پرداخت. تقارن نوروز با روزهای مختلف هفته: اگر نوروز به شنبه برخورد نماید، آن سال متعلق به سیاره کیوان (زحل) خواهد بود. در چنین سالی، روزگار مردم سخت و رنج و دشواری فراوان است. اختلاف و خصومت ...

باورهای عامیانه درباره خواص اشیا: سنگ فیروزه، پیروزبختی می آورد و هر کس انگشتر فیروزه به دستش باشد، سبب گشایش کارهایش می شود. مهره مار برای سپیدبختی خوب است. نظرقربانی (چشم گوسپندی که در عید قربان ذبح شده و گذاشته اند تا خشک شود) برای دفع چشم زخم موثر است. سنگ اگر به مدت طولانی در معرض تابش آفتاب باشد، به لعل تبدیل می گردد. اگر کسی فندق، گردو یا بادام داخل سمنو را همراه خودش داشته ب...

برخی از اعتقادات عوام در باب زناشویی، بارداری و امور نوزادان: اتاقی که سفره عقد در آن گسترده می شود، باید زیرش پر باشد. زنانی که هنگام عقد در اتاق حضور دارند، همگی باید یک بخته و سپیدبخت باشند. سفره عقد را باید رو به قبله پهن نمود. آینه ای را که داماد فرستاده و "آینه بخت" نام دارد، باید بالای سفره عقد گذاشت و دو شمعدان که در یکی شمعی به نام داماد و در دیگری شمعی به نام عروس ر...