بلوچ ها:

بلوچ ها از دیگر اقوام ایرانی هستند که عمدتا در منطقه بلوچستان، جنوب خراسان و جنوب کرمان حضور دارند. البته هم اکنون، پس از تحولات رخ داده در جغرافیای سیاسی منطقه طی یکی دو سده اخیر، بخش قابل ملاحظه ای از جمعیت بلوچ ها در مرزهای سیاسی کشورهای پاکستان و افغانستان قرار گرفته اند.

در گذشته، برخی گمان می کردند که بلوچ ها اصالتا از ساکنان بومی جنوب هند هستند، ولی بر اساس آخرین یافته های مردم شناسان، مشخص شده که این قوم، همچون بسیاری دیگر از ساکنان ایران، اصل و نسبی ایرانی و تباری آریایی دارد. در شاهنامه نیز چند بار به نام بلوچ ها اشاره شده و از ایشان به عنوان جنگجویانی دلاور که هرگز به دشمن پشت نمی کنند، یاد شده است.

نکته قابل تامل در خصوص بلوچ ها این است که گویش ایشان، از شاخه های شمال غربی زبان پارسی است و شباهت هایی به زبان های کردی و گیلکی دارد. همین مساله، فرضیه ای را مطرح ساخته که بلوچ ها، در هزاره های پیشتر، از منطقه کردستان به بلوچستان مهاجرت نموده اند. برخی یافته های ژنتیکی و ویژگی های نژادی بلوچ ها نیز موجب تقویت این فرضیه شده است.

سیستانی ها:

سیستانی ها اصالتا سکایی تبار هستند. سکاها از جمله مردمان نژاد هندواروپایی بودند که دسته ای از ایشان، همراه آریایی ها به فلات ایران کوچیدند و در ناحیه زابلستان یا زرنک، در کنار دریاچه هیرمند، سکنی گزیدند و نام خویش را بر آن سرزمین نهادند. از همین رو، آن ناحیه به سکستان و بعدها به سیستان تغییر نام یافت. رستم، پهلوان اسطوره ای شاهنامه نیز سیستانی بود. سیستانی ها به سبب قرابت نژادی و همجواری با ایرانیان، همواره متحد ایران بودند و به سبب هزاره ها همجواری با ایشان، جزو اقوام ایرانی بر شمرده می شدند. با این وجود، همواره مرز بندی نژادی میان ایرانیان و سکاها وجود داشته است (که نمونه بارزی از آن، در داستان نبرد رستم و اسفندیار در شاهنامه نمود می یابد). بخش عمده ای از سرزمین سیستان باستان و مناطق معروف آن مانند نیمروز، هلمند و سمنگان، امروزه در کشور افغانستان واقع شده اند.

گویش سیستانی، یکی از گونه های زبان پارسی و از شاخه جنوب غربی زبان های ایرانی است.

گردآوری و تنظیم:

فرید نوبخت حقیقی

به سفارش سایت هزارک

موسسه فرهنگی رادنواندیش

عکس تیتر: سایت سفر زون