هزارک - حسین قاسمعلی وند معروف به «مدال موری» از بلال خوانهای پیشکسوت منطقه بازفت استان چهارمحال و بختیاری درگذشت.
در دهه ۵۰ تا اواخر دهه ۶۰ «مدال موری» به همراه مرحوم سوزوار گندایی و سلبناز موسوی یک تیم سه نفره بودند که آخرین تیم بلال خوانان دوره گرد را تشکیل میدادند و اکنون با مرگ «مدال موری» آخرین نسل بلال خوانان نیز دار فانی را وداع گفت.
این هنرمند پیشکسوت به دلیل عشایری بودن و چوپانی در دسترس نبود و هیچ وقت هم در هیچ جشنوارهای شرکت نکرد اما در مجموعه منتشر شده موسیقی بختیاری مؤسسه ماهور که به همت پیمان بزرگ نیا پیش روی مخاطبان قرار گرفت، نمونه اجرای بلال خوانی او را میتوان شنید.
«مدال موری» هر چند در هیچ جشنواره شرکت نداشت اما در میان ایل بختیاری به ویژه منطقه بازفت و مسجد سلیمان، کوهرنگ، فارسان و ایذه بسیار مشهور بود.
«بلال خوانی» یکی از ژانرهای مهم موسیقی آوازی در میان ایل بختیاری محسوب میشود.
«بلال خوانی» در اصل آوازی تغزلی است که به شرح احوال عشقاق میپردازد؛ موسیقی که از قدمت دیرینه ای برخوردار است. در اصل بلال آواز پایهای و اصلی ترین آواز در ایل بختیاری محسوب میشود. این در حالی است که عشایر ایل بختیاری نیز به خواننده «خونده گر» میگویند.
این آواز مهم و پرکاربرد در گذشته یا به صورت گلو به گلو یا همراهی نین لوی (نی لبی هفت بند) اجرا میشد.
بلال خوانها خنیاگرانی بودند که به صورت دوره گرد بین تیرهها و سیاه چادر عشایر میچرخیدند و در جشنها و مهمانیها شرکت میکردند. آنها نام عاشق را در ترجیح اشعار بهکار میبردند و نوید بخش امید و زندگی بودند.
واژه «بلال» هم دربرگیرنده معانی مختلفی از جمله دلسوخته یا دل برشته و کباب شده و مجنون است. ضمن اینکه که چوبی به نام بلال هم هست که در منطقه قشلاق خوزستان یافت میشود.
منبع: مهر
علیرضا سعیدی