هزارک - البته رسوم سنتی و زیبایی که شامل مراسم ازدواج در بندرلنگه می‌شود، به‌نوبه خود به‌یادماندنی و دلپذیر است. امروز می‌خواهیم از کهکشان نورانی سفر در ایران، راهی شهر ساحلی زیبا و بااهمیت بندرلنگه شویم.
آنگاه شاهد این باشیم که چه چیز مراسم ازدواج در بندر لنگه را، برجسته می‌نماید. حتی با نشانه‌هایی از سنت و آیین بخشی از سرزمین ایرانی که در باورها و اعتقادات مردم آن نواحی ریشه دارد، آشنا شوید. بههرحال سفری شیرین و دوست‌داشتنی، به جشنی در بندرلنگه در میان جماعت خونگرم جنوب کشور داریم تا حظ ببرید. آن‌وقت از شما انتظار می‌رود که بخوانید، بدانید و در روح‌انگیزی مراسم ازدواج در بندرلنگه، دیدنی های بندرلنگه و مراسم سنتی حجله بندی بندر لنگه، تا آخر همراه ما باشید.
بیشتر بدانید از رسوم ازدواج در عروس بنادر ایران
از آنجا که هر شهر و دیاری از آداب و آیین‌های ویژه خود برخوردار است. لذا مراسم های بومی ایران در تنوع و جذابیت‌های خاصی مشاهده می‌شود. قصد داریم از شهر بادگیرهای جنوب و رسوم تماشایی مراسم ازدواج در بندرلنگه و حجله بندی سنتی بندر لنگه، سخن بگوییم. آنگاه از انتخاب و چگونگی خواستگاری دختر، سخنان هیجان‌انگیزی را از رسوم این جنوبی‌های مهربان آشکار بسازیم. راستی پسندیده است از نماد و جذابیت رنگ نیز، در مقوله ازدواج غافل نشویم.
آنگاه شیرین خواهد بود که از فراخواندن به مراسم ازدواج در بندر لنگه، بدانید. حتی از رسم دوست‌داشتنی حنابندان و حمام بردن عروس و داماد نیز، به‌روشنی سخن خواهیم گفت.
مراسم ازدواج در بندرلنگه
البته از ساخت و چینش سفره عقد در مراسم ازدواج در بندرلنگه نیز، بیان می‌کنیم. آنگاه به حجله سنتی عروس و داماد در بندرلنگه و اعجازی از این سنت چشمگیر نیز، اشاره می‌کنیم. حتی از رسوم ورود به مأمن امن عروس و داماد در نخستین شب زندگی مشترک آنان سخن می‌گوییم. تا آگاه شوید از سنت‌های پیچیده و زیبایی که بخشی از سرزمینمان را دربردارد. آیین ها و مراسم ها ایران از تنوع و جذابیت بالایی برخودارند.
انتخاب و خواستگاری دختر
بعد از دیدن و پسندیدن دختر که خود طی مراحلی درگذشته انجام می‌گرفت، نوبت به خواستگاری می‌رسد. در جلسه اول خواستگاری شنیدن جواب مثبت از خانواده دختر، امری است که اغلب پیش نمی‌آید. آنگاه پس از خواستگاری، خانواده دختر تحقیقات کاملی نسبت به شغل، مسکن و موارد دیگر داماد انجام می‌دهند. بههرحال در صورت مناسب بودن شرایط، خانواده دختر از موافقت خود خانواده پسر را مطلع می‌کنند.
در غیر این صورت بهانه‌ای تراشیده و جواب منفی را، اعلام می‌دارند. آنگاه خانواده داماد اغلب با سروصدا، آوازخوانی و ساز و نقاره هدایایی را که برای عروس خریداری‌شده، به خانه عروس انتقال می‌دهند. البته تحفه‌های تقدیم شده به عروس در محفلی زنانه از چمدان‌ها خارج می‌شود. بدین‌وسیله مورد ارزیابی واقع می‌گیرد.
رنگ نمادی جذاب، در مراسم ازدواج در بندر لنگه
در مراسم ازدواج در بندر لنگه خواهید دید، نقش اساسی رنگ‌ها بسیار واضح و نمود زیبایی دارد. به عنوان نمونه رنگی چون رنگ سبز، در تزیینات عروسی و در رسوم سنتی همه‌جا چشم‌ها را خیره می‌سازد. اما می‌دانید رنگ سبز در مراسم ازدواج در بندرلنگه، نمادی از چه می‌تواند باشد؟
رنگ آرامش‌بخش سبز که به یاد آورنده طبیعت، چمنزار، درخت و البته زنده کننده عشق و سمبلی بر زادوولد است. حتی در مراسم ازدواج در بندرلنگه، نشان از رنگ قرمز نیز زیاد دیده می‌شود. راستی از خود پرسیده‌اید، چرا رنگ سرخ؟
اما در پاسخ باید گفت که رنگ سرخ تمثیلی از شور، التهاب و هیجانات عاشقانه را در ذهن زنده می‌سازد. حتی رنگ سرخ را می‌توان به‌عنوان نمادی از زندگی و نور خورشید نیز دانست. بنابراین به باور مردم هرمزگان این دو رنگ بهترین رنگ‌ها، در مراسم ازدواج در بندرلنگه می‌باشند.
حجله سنتی عروس و داماد در بندر لنگه
در بندرلنگه بعد از انتخاب دختر و موافقت خانواده‌ها، مقدمات عقد و عروسی مهیا می‌شود. یکی از این برنامه‌های سنتی که هنوز هم نسبتاً پابرجاست، «زن گردون» نام دارد و آن دعوت به عروسی است. زنان در گروهی دو یا سه نفره، با پوششی از لباس زیبای محلی سبز، قرمز و نارنجی می‌باشند. این بانوان خود را، به عطر خوش‍‌بویی نیز مزین نموده و به در خانه اقوام و آشنایان می‌روند. آنان کاسه‌ای چینی پر از هل، نقل، نبات و غیره در دست دارند و به مدعوین عروسی تعارف می‌کنند.
بدین‌وسیله خبر عروسی و دعوت از افراد، مراسم ازدواج در بندرلنگه صورت میپذیرد. در حال حاضر با وجود وسایلی نظیر تلفن و تجهیزات جدید این روش اغلب در خانواده‌هایی که پیرو آداب و سنن هستند، انجام می‌گیرد.
حنابندان در بندرلنگه
آیا می‌دانید آغاز مراسم ازدواج در بندرلنگه، از سنت بااهمیت حنابندان سرچشمه می‌گیرد؟
این مراسم جالب‌توجه و دیدنی در بندرلنگه، طی دو شب متوالی برگزار می‌شود. البته پیش از مراسم حنابندان در بندر لنگه، نخست خانواده عروس به تهیه مقدمات آن مبادرت می‌ورزند. باید دانست لباس محلی سبزرنگ یا قرمز و (روسری یا حورنی) که گلابتون دوزی شده، جزء موارد اصلی می‌باشد. اما از اجناس سبزرنگ دیگر نظیر تشکی که به منظور زیر پا است، بالش و پشتی نیز نباید غفلت کرد. شب اول حنابندان که تنها کف پای عروس را حنا می‌گذارند، به «حنیر دوزی» یا به «حنای دزدی» شناخته می‌شود.
البته در این مراسم، تنها خانواده عروس حضور دارند. اما برخلاف شب اول که حنابندان پنهانی است، در شب دوم حنابندان به‌صورت آشکار صورت می‌گیرد. در این شب که به حنای فاش معروف است، از اعضای خانواده عروس و داماد در حنابندان بندرلنگه هستند.
مراسم سنتی حنابندان در بندرلنگه
در حنابندان، عروس لباس محلی می‌پوشد و بر تشک سبزرنگ می‌نشیند. خانواده عروس نیز در سینی بزرگی اسپند، شکلات، حنا و گشته‌سوز می‌گذارند و به‌وسیله گل‌های زیبا آن را می‌آرایند. آنگاه زیباترین تزئینات، طرح‌هایی از گل، بوته‌ها و نگاره‌ها را توسط حنا و باظرافت، بر دست‌ها و پاهای عروس می‌گذارند. البته در مراسم حنابندان در بندرلنگه، حنای دست و پای داماد ساده می‌باشد.
داماد را بر تختی نشانده و روی تخت بالش، ملحفه و زیرانداز سبزرنگ، قرار می‌دهند. آنگاه در پایان حنا گذاری، دست و پاهای عروس و داماد در درون پارچه‌هایی پیچیده می‌شود. در اصطلاح به این پارچه‌ها که امروزه دیگر رایج نیست، حنابند، اطلاق می‌شود. راستی در این مراسم سنتی، اغلب ترانه‌ها و اشعار محلی خوانده می‌شود و از مهمانان نیز توسط حلوای معطر و قهوه پذیرایی می‌شود. در پایان دومین شب، مادر عروس شروع به پخش کردن حنا و بسته‌های شکلات می‌نماید.
حمام بردن عروس در صبح عروسی
رسم کهن حمام بردن نیز، یکی از سنت‌هایی است که در مراسم ازدواج صورت می‌گیرد. معمولاً عروس را، در خانه و قبل از ظهر عروسی حمام می‌نمایند. در قضیه حمام رفتن مشاطه، زنی که کارهای عروس را انجام می‌دهد، همراه او است. آنگاه که عروس با رعایت سنت‌ها وارد حمام می‌شود، زنان شروع به دود کردن اسپند و عود می‌کنند.
حتی زنان پشت در حمام، نشسته و به خواندن ترانه و شعرهای محلی می‌پردازند. همچنین به عروس پس از خارج کردن از حمام، در صبح روز عروسی لباسی قرمز رنگ می‌پوشانند.
حمام داماد در هرمزگان
داماد باید با آداب و مراسم خاص، اغلب سوار بر اسب، شتر و حتی پای پیاده به‌طرف حمام حرکت کند. حتی درگذشته خوانچه داماد را، جلوتر از او بین مردم به حرکت در می‌آوردند. البته خوانچه‌ای که از نقل، نبات و لباس نوی داماد تشکیل شده بود. آنگاه صدای موسیقی و نوازندگان محلی نیز، همراه با بردن داماد به حمام پخش و شنیده می‌شد. اما پس از بیرون آوردن از حمام، لباسی نو بر تن داماد می‌پوشانند.
این بار کلاه بر سر داماد، گذاشته و حتی پارچه‌ای سبز نیز، بر سر او می‌کشیدند و او را با همین صورت به زیارتگاه می‌بردند. مدعوین مراسم ازدواج نیز، اغلب با پای پیاده همراه داماد که در جلوی اسب خود پسربچه‌ای را نشانده، حرکت می‌کنند. این رسم بنا به خوش‌یمن بودن و پسر بودن، فرزند اول عروس و داماد انجام می‌شود.
ساخت در مراسم عروسی هرمزگان
آیا تابحال چیزی در مورد «ساخت» در عروسی‌های هرمزگان، شنیده‌اید؟
پس بدانید سینی یا خوانچه‌ای که شامل لباس عروس می‌شود، در اصطلاح ساخت نامیده می‌شود. البته در سینی‌ها چیزهای دیگری نظیر عود و مشک که ماده‌ای بسیار معطر و حتی گران‌بها است، نیز قرار می‌گیرد. حتی در ساخت می‌توان، نشان از نقل، نبات، گلاب و غیره نیز یافت. البته در عصر روزی که مراسم ازدواج در بندرلنگه صورت میپذیرد، مراسم ساخت انجام می‌شود. همین‌طور عده‌ای از زنان خویشاوند که در خانه داماد جمع شده‌اند، به‌صورت گروهی کار بردن ساخت را به خانه عروس بر عهده می‌گیرند.
همچنین بردن این سینی‌ها که پارچه سبزی بر آنها قرار می‌دهند، همراه با نوای زیبای موسیقی سنتی انجام می‌گیرد. هیجان مطلب این است که خویشاوندان و خانواده عروس در خانه عروس، گرد هم آمده و در انتظار ساخت می‌باشند.
چینش حکیمانه سفره عقد در مراسم ازدواج در بندرلنگه
راستی می‌خواهید بدانید در مراسم ازدواج در بندرلنگه، چه چیزهایی بر سفره پرآوازه عقد قرار می‌دهند؟
سفره از جنس پارچه ساتن سبزرنگ است که در پیرامون نیز، با حاشیه‌های زرین یا طلایی آن را پوشش می‌دهند. اما قرآن کتاب مقدس مسلمانان، جانمازی به رنگ سبز و همچنین آینه و شمعدان نیز بر سفره قرار می‌گیرد. بگذارید از آب که مایه حیات است و شاخه نبات، به‌عنوان مظهری از شیرینی نیز در این سفره یاد کنیم. همچنین شیرینی، گل‌های زیبا و خوش عطر محمدی که نمادی از شادابی و سرزندگی هستند، را نیز نادیده نشمارید. اما از دیگر وسایل می‌توان به سرویس عقد، اشاره کرد که بر سفره عقد قرار می‌گیرد.
آداب عقدکنان در مراسم ازدواج در بندرلنگه
در مراسم ازدواج در بندرلنگه، تزئینات اتاق عقد را به‌وسیله کاغذهای رنگی و گل‌های خوش‌رایحه و زیبا به انجام می‌رسانند. البته عروس، لباس زیبای سبزرنگ بندری می‌پوشد و بوی خوش اسپند فضای اتاق را پر می‌کند. حتی لباس سبزرنگ عروس، به شکل هنرمندانه‌ای گلابتون دوزی شده و به‌وسیله پولک جلوه‌ای زیبا یافته است. اما جالب است بدانید که در وقت قرائت خطبه پرطمطراق و باشکوه عقد، عروس و داماد در کنار هم می‌نشینند.
آنگاه دو زن که بیوه و طلاق گرفته نیستند و افرادی نیک طالع و خوشبخت می‌باشند، بالای سرشان قند می‌سایند. این کار را بر روی سفره سبزرنگ و به نشانه فرود شیرینی بر زندگی زوج جوان در مراسم ازدواج در بندرلنگه انجام می‌دهند.
حجله سنتی عروس و داماد در بندرلنگه
شروع زندگی و مراسم ازدواج در بندرلنگه، با نقشی از حجله سنتی عروسی در بندرلنگه شکل می‌یابد. حجله سنتی عروس و داماد در بندرلنگه، گاه آن‌قدر زیبا و به‌یادماندنی ساخته می‌شود که به‌عنوان دل‌انگیزترین خاطره ثبت می‌شود. حتی باید دانست حجله سنتی عروسی در بندر لنگه، نخستین محل زندگی زوج تازه عقد شده می‌باشد. البته یکی از شرایط این حجله سنتی، این است که حتماً دارای حمام باشد.
چون در سابق عروس و داماد، حتی یک هفته در درون حجله می‌ماندند و بیرون نمی‌آمدند. حتی درون حجله را، به‌وسیله آینه‌هایی در اندازه‌های مختلف، مزین می‌نمودند. البته وجود آینه‌ها کمک می‌کرد تا عروس و داماد یکدیگر را در درون حجله، ببینند و باهم بیشتر آشنا شوند. همچنین انواع پارچه‌های زری‌باف نیز برای تزئین حجله سنتی عروس و داماد در بندرلنگه استفاده می‌شود، تا زیباتر جلوه نماید.
آیین حجله سنتی عروسی در بندر لنگه
آداب رفتن به حجله نیز در مراسم ازدواج در بندرلنگه، به صورتی خاص بود. ابتدا عروس پاهایش را، در درون تشتی سبزرنگ قرار می‌داد. البته آب تشت، از آب هفت‌چشمه و برگ‌های سبزرنگ هفت درخت قبل از ورود عروس مهیا می‌شد. همچنین اعتقاد این است که این آب، دورتادور حجله باید ریخته شود. حتی آن را، عاملی جهت خوشبختی زوجین و دور ماندن از چشم بدخواهان می‌دانند. همچنین اقسام چشم‌زخم‌ها در درون حجله، دیده می‌شود تا عروس و داماد از چشمان حسودان بر حذر بمانند.
از مواردی که در حجله سنتی عروس و داماد در بندرلنگه دیده می‌شد، وجود آویز‌های طلا و جواهر بر سقف این مکان زیبا بود. البته این رسم در مراسم ازدواج در بندرلنگه به‌مرور زمان، دیگر چندان متداول نیست. حتی نمک نیز با بسته‌بندی‌های زیبا، آویزه‌های رنگی و غیره در حجله سنتی عروسی در بندر لنگه دیده می‌شود.
آوازه سنت در مراسم ازدواج در بندرلنگه
ازدواج بر مبنای صحیح نه‌تنها ضامن سلامتی جسم و روح آدمی است، بلکه می‌تواند تضمینی بر ارتقاء امنیت گردد. آیین زیبا و باشکوه ازدواج از دیرهنگام با درخششی دوست‌داشتنی، در سرزمین ما طلوع نمود. سنتی که در نقاط مختلف کشور، سازی جداگانه اما لذت‌بخش می‌نوازد. حالا ممکن شد، مراسم ازدواج در بندرلنگه را مورد کنکاش قرار دهیم. آنگاه نقش درخشان سنت‌های کهن را در دیار مردمان مهربان و دوست‌داشتنی جنوب، شاهد باشیم که سازنده هویت آنان است.
حتی از ابتدای راه شریک قافله آواز و موسیقی زیبای محلی‌شان بشویم. البته در مراسم ازدواج در بندرلنگه تا حجله سنتی عروس و داماد در بندر لنگه، زیبایی‌ها را ستودیم. همچنین از دیدن تصاویر مبهوت‌کننده این حجله سنتی عروسی در بندر لنگه، حظ کردیم و لذت بردیم. زیرا می‌دانستیم مقصد ما مراسم ازدواج در بندر لنگه است که حجله‌های سنتی دل‌نواز، روح‌انگیز و پرآوازه دارد.
منبع: سایت گردشگری سفر در ایران
عکس: ایرنا