هزارک -
عرب ها:
عرب ها، قومی غیر ایرانی هستند که عمدتا پس از اشغال ایران به دست مسلمانان، وارد این سرزمین شدند و در آن سکونت یافتند. البته حتی پیش از یورش اعراب مسلمان به ایران، قبایلی از اعراب در بخش هایی از جنوب و جنوب غربی ایران، به ویژه منطقه عراق و جزایر و سواحل جنوبی خلیج پارس زندگی می کردند، ولی پس از فتح ایران به دست ایشان بود که اعراب، از سراسر شبه جزیره عربستان به سمت ایران هجوم آوردند و تاثیرات ژنتیکی و فرهنگی فراوانی بر ایرانیان گذاشتند. امروزه، در نقاط مختلف ایران، از جمله استان های قم و خراسان، طوایفی از اعراب زندگی می کنند؛ ولی محل اصلی اسکان آنان، استان های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، فارس و ایلام است.
از جمله مهم ترین قبایل و عشایر عرب ساکن ایران می توان به بنی کعب، آل کثیر، بنی تمیم، آل مذحج، بنی منصور، حردانی، ابو غبیش، آل بو فرحان، بنی لام، سلامات، خمیسی، خزیمه، حزبه و امثالهم اشاره نمود. زبان تمامی این قبایل و عشایر، عربی است که آن را با گویش های مختلف و تفاوت هایی اندک، جهت تکلم به کار می گیرند.
کولی ها:
کولی ها قومی هستند که احتمالا در هزاره نخست میلادی، از شبه جزیره هندوستان به سمت غرب آسیا و اروپا مهاجرت کردند و هم اکنون در سراسر نقاط جهان حضور دارند. طبق آخرین بررسی ها، جمعیت کولی های جهان را حدود بیست میلیون تن برآورد نموده اند.
کولی ها نوعا زندگی کوچ نشینی دارند و زبانشان که احتمالا از ریشه سانسکریت است، واجد گویش های متنوعی می باشد.
کولی ها در ایران نیز سکونت دارند و در نقاط مختلف، تحت عناوینی همچون کولی، کاولی، غربتی، قرشمال، سوزمانی، کولو، لولو، قاراچی و دیگر نام ها خوانده می شوند.
امروزه نه تنها در ایران، بلکه تقریبا در تمام کشورها، کولی ها از سبک زندگی کوچ نشینی جدا شده و عمدتا یکجا نشین شده اند؛ لیکن به سبب اسکان آنها در مناطق و محلات نامناسب و عدم بهره مندی ایشان از امکانات آموزشی و بهداشتی کافی، آسیب های اجتماعی پر شماری همچون فقر، بیکاری، اعتیاد، روسپیگری و دیگر انواع جرم و جنایت، در میان کولی ها گسترش یافته است.
کولی ها در گذشته عمدتا به اموری همچون آهنگری، معامله احشام، فالگیری و رمالی و برپا کردن مجالس رقص و آواز اشتغال داشتند. امروزه نیز کولی ها بیشتر به مشاغل کاذب اشتغال دارند.
آفریقایی تبارها:
ایشان بازماندگان بردگانی هستند که با اصالت آفریقایی، طی دوره های زمانی مختلف، توسط تاجران برده و عمدتا از مناطق شرقی آفریقا به کشورهای عربی حوزه خلیج پارس و ایران آورده شدند. این آفریقایی تبارهای سیاه پوست، بیشتر در استان های هرمزگان، بوشهر، خوزستان، فارس، جنوب استان های کرمان و سیستان و بلوچستان و نیز در جزایر خلیج پارس مستقر هستند. فرمان لغو برده داری در ایران توسط محمد شاه قاجار در سال 1848 میلادی صادر شد، ولی عملا مورد اجرا قرار نگرفت. ولی به موجب ماده واحده ای که در 18 بهمن 1307 خورشیدی تحت عنوان لایحه ای دو فوریتی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید، برده داری به طور رسمی در ایران ملغی شد. پس از وضع این قانون بود که این آفریقایی تبارها به عنوان شهروندانی آزاد، وارد جامعه ایران شدند.
جالب توجه اینکه موسیقی و رقص بندری و هم چنین مراسم آیینی زار، تاثیر به سزایی از آیین های آفریقایی ایشان گرفته اند.
گردآوری و تنظیم:
فرید نوبخت حقیقی
به سفارش سایت هزارک
موسسه فرهنگی رادنواندیش
عکس تیتر: موسسه طبیعت