هزارک - موسیقی ریشه دار و اصیل ایرانی را باید در خراسان جستجو کرد، جایی که محل پیوند فرهنگ های مختلفی از ترک، لر، کرد تا بلوچ و کرمانج است و موسیقی در رگ و خون مردم این دیار تنیده شده و به رسم و آیین پدران خود، علاقمندی به این هنر محلی را حفظ کرده اند.
شمال خراسان در برگیرنده شهرهای بجنورد، اسفراین و شیروان از مناطقی است که خواستگاه موسیقی در قالب نواهای کردی، ترکی و ترکمنی محسوب می شود و سازهای کمانچه، سورنا، دوتار، دهل و نی بر دستان نوازندگان این خطه شورآفرینی می کند.
مردم این دیار به گنجینه فرهنگ ها معروف هستند و این موضوع را می توان در سبک زندگی، آداب، رسوم و سلایق افراد به وضوح مشاهده کرد و این خود موجب جاذبه و متفاوت بودن این خطه شده است.
ویژگی خاص این سرزمین موجب شده تا موسیقیدان های زیادی از این خطه هنرور در سطح کشوری و ملی صاحب عنوان شوند و نام آوران این دیار باشند.
۶ هنرمند درجه یک و ۲ هنری در دل خراسان
تاکنون در شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور و اعلام دبیر این شورا، ۶ نفر از هنرمندان موسیقی استان درجه هنری در سطح یک و ۲ گرفتند.
این شورا با اعطای درجه یک هنری «قربانعلی دستیار»، «محمد شیرویه مقدم» و «روشن گل افروز» و درجه دو هنری «محمد رحیم آدینه پور»، «جعفر بهرامی» و «محمدرضا شاهمرادی» در رشته موسیقی موافقت و گواهینامه آنها را صادر کرده است.
شورای ارزشیابی هنرمندان کشور، عالیترین نهاد ارزشیابی هنرمندان کشور است که به منظور ارزشیابی آثار هنرمندان، تعیین مرتبه و درجه هنری و سنجش میزان تخصص و تجربه هنرمندان در جهت شناخت شأن و منزلت ایشان تشکیل شده و فعالیت میکند.
اعضای حقوقی این شورا متشکل از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مقام رئیس شورا، نماینده سازمان برنامه و بودجه کشور، نماینده وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و نماینده فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران و اعضای حقیقی ۲ نفر کارشناس خبره دارای گواهینامه درجه یک هنری و یا عضو هیات علمی مراکز دانشگاهی معتبر هنری کشور با انتخاب رییس شورا در چهار گروه تخصصی (گروه هنرهای زیبا- گروه شعر و داستان- گروه سینما- گروه هنرهای سنتی) است.
درجه هنری که در پنج سطح ارزشیابی می شود شامل درجه یک معادل دکتری، درجه ۲ معادل فوق لیسانس، درجه سه معادل لیسانس، درجه چهار معادل فوق دیپلم و درجه پنج معادل دیپلم است.
۲۶ نفر از هنرمندان خراسان شمالی اکنون دارای درجه هنری هستند که از این تعداد هشت نفر دارای درجه یک هنری، پنج نفر درجه ۲ هنری، ۶ نفر درجه سه، پنج نفر درجه چهار و ۲ نفر دارای درجه پنج هنری هستند.
گواهینامه هنری هنرمندان توسط شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور و براساس میزان تاثیر گذاری، تجربه و فعالیت تخصصی و حرفهای هنرمندان حائز شرایط رشتههای مختلف اعطا میشود.
جوانان استقبال خوبی از موسیقی سنتی دارند
موسیقی خراسان شمالی می گوید: علاقه وافری به موسیقی سنتی دارم و از ۱۰ سالگی به صورت حرفه ای آن را دنبال کرده و در این ۶۵ سال موفق به کسب موفقیت های بسیاری در سطح استانی و ملی شده ام.
خداداد صحراروش یکی از این هنرمندان که ۷۵ سال سن دارد و موسیقی را به صورت حرفه ای از ۶۵ سالگی آغاز و همواره در صحنه ها می درخشد.
خداداد دارای صاحب ۶ درجه هنری در زمینه های هنری کمانجه، قوشمه، زورنا، نوازندگی و موسیقی است.
استاد حسین ولینژاد بخشی شیروانی که با اجرای موسیقی مقامی خراسان شمالی در جشنواره بینالمللی موسیقی اقوام راه ابریشم ۲۰۱۹ ازبکستان درخشید از دیگر هنرمندانی است که علاوه بر تحسین ازبکها مورد استقبال دیگر گروههای هنری کشورهای مختلف قرار گرفت.
این هنرمند شیروانی که در سال های اخیر جایزه ۵۰۰ دلاری جشنواره موسیقی اقوام راه ابریشم کشور ازبکستان را از آن خود کرد، پیش از این هم در جشنواره های ملی و بین المللی مختلف افتخارات زیادی کسب کرده بود.
استاد حسین ولی نژاد که از جشنواره بین المللی موسیقی اقوام راه ابریشم خاطرات دل انگیزی به یاد دارد گفت: برای شرکت در جشنواره هنری ازبکستان از ۴۰ اثر ارسال شده به این جشنواره، فقط اثر من از جمهوری اسلامی برگزیده شد و برای اجرا دعوتنامه ارسال شد.
وی متولد سال ۱۳۴۰ است که از سال ۶۷ فعالیت خود را در حوزه موسیقی مقامی (دوتار) آغاز کرده که تاکنون در جشنواره های مختلف بین المللی، ملی و استان حضور داشته و مقام هایی از جمله کسب رتبه نخست جشنواره بیت و حیران ٩ سال پیاپی و داوری چندین جشنواره را بر عهده داشته است.
کسب عنوان پدیده در جشنواره بین المللی بیت و حیران سال ۱۳۹۰، حضور در بیش از ۱۰۰ برنامه فرهنگی هنری در سطح ملی و استانی، حضور در بیش از ۵۰ جشنواره موسیقی نواحی در سطح استانی و ملی، دریافت نشان درجه ۲ هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد از مهمترین سوابق و افتخارات هنری وی محسوب می شود.
مرحوم استاد عیسی بخشی یکی از بخشی های بود که موفق به کسب نشان درجه یک هنری در این حوزه شد و به نوعی دکترای موسیقی مقامی و بخشیگری را کسب کرد.
همانطور که گفته شد بخشی ها، این هنر را سینه به سینه به نسل های بعدی خود انتقال دادند و عیسی بخشی هم این هنر را همانطور که از نیاکان خود به یادگار نگه داشته بود، در کنار پرورش هنرمندان بسیار، به پسران خود هم آموخت تا این زنجیره قطع نشود و نسل بخشیگری خانواده وی حفظ شود.
بخشیهای شمال خراسان در زمره اصیلترین دوتار نوازانی هستند که به طور شفاهی و سینه به سینه انواع داستانها و حماسهها را برای مردم روایت میکنند.
منبع: ایرنا