هزارک - شیرمحمد اسپندار در سال ۱۳۰۶ هجری خورشیدی در بمپور بلوچستان متولد گردید. در نوجوانی به کراچی پاکستان رفت و در سال ۱۳۳۷ پس از کسب تجربه در زمینهٔ موسیقی به ایران بازگشت. وی تا سال ۱۳۶۲ برای نواختن موسیقی بلوچی از تک نی هم استفاده می‌کرده‌است.
اسپندار در سال ۱۳۵۲ به جشن هنر شیراز دعوت شد و درخشید. در سال‌های ۱۳۵۳-۱۳۵۴ که فوزیه مجد به پژوهش و گردآوری نمونه‌های موسیقی بلوچستان مشغول بود، قطعاتی هم از شیرمحمد اسپندار ضبط کرد. این قطعات در آرشیو صدا و سیما موجود است. به قولی، کاشف این نوازندۀ بلوچ همین بانوی پژوهشگر بود. استاد تا سال ۱۳۶۲ برای نواختن موسیقی بلوچی از تک‌نی هم بهره می‌گرفت.
او بعدها در جشنواره‌های داخلی و خارجی متعددی برنامه اجرا کرد و با نواختن دونلی موسیقی بلوچی را به دیگران شناساند. دکترای افتخاری موسیقی سنتی از فرانسه دریافت کرد، در ایران دیپلم افتخار نوازندگی گرفت و لوح‌های تقدیر و جوایز متعددی نصیبش شد، از جمله جایزۀ ویژۀ جشنوارۀ موسیقی فجر در سال ۱۳۹۶. تندیس استاد اسپندار و نخستین دونلی او در موزۀ مردم‌شناسی تهران به یادگار گذاشته شده است.
شیرمحمد اسپندار، معروف ترین دونَلی نواز بلوچستان و ایران، مهم ترین و زیباترین مقام ها و آهنگ های بلوچی را نواخته‌است. گفته می شود وی نواختن دونی را با نگاه کردن به انگشتان کسی که همزمان در دو نی می‌نواخته، فراگرفته‌است.