بعضی ها از خانواده ها که فضای کافی در حیاط خانه دارند چند روز مانده به عید قربان گوسفندی را می خرند تا بچه ها و نوه ها که یکی ۲ روز مانده به عید، به خانه پدربزرگ ها می آیند، با گوسفند سرگرم شوند و آن را به چرا کنار کوچه و خیابان منزل و حتی شالیزارها ببرند. آنهایی که فضای خاصی ندارند غروب همان روز اقدام به خرید گوسفند می کنند.

البته در این میان افرادی که به خاطر هزینه سنگین توان خرید گوسفند را ندارند به صورت گروهی یعنی با برادران و یا دوستان خود اقدام به خرید گوسفند می کنند و آنانی که اعضای خانواده بزرگتری دارند اقدام به خرید گوسفند بزرگتر می کنند و حتی در گذشته نه چندان دور گوساله ای را برای قربانی در نظر می گرفتند.

برخی از مازندرانی ها نیز بعد از فوت پدر به عنوان بزرگتر خانواده برای اینکه خاطرات روز عید قربان در خانه پدری از دست نرود، اقدام به خرید گوسفند به صورت گروهی می کنند یعنی تعدادی از برادران با مشارکت هم، اقدام به خرید گوسفند می کنند و در خانه پدری گرد هم می آیند.

آماده کردن کارد تیز شده برای قربانی کردن گوسفند، ریسمان برای آویزان کردن و خام کردن گوسفند، تلمبه برای باد کردن پوست گوسفند جهت تسهیل در جدا کردن آن، ساتور برای تکه کردن استخوان دست و پا و گردن گوسفند از جمله وظایف مردانه در روز عید قربان است.

در گذشته رسم این بود شب عید یا صبح زود، مردم کارد و چاقوی ذبح گوسفند را به منزل روحانی یا ملای محل می ‌بردند تا دعای قربانی را روی آن بخواند تا پس از آن، گوسفند را قربانی ‌کنند.

صبح زود پیش از طلوع خورشید، بزرگ خانواده ابزار قربانی کردن گوسفند را آماده می کند و بچه ها را که شب گذشته تا پاسی از شب بیدار بودند و به نوعی با برگزاری شب نشینی(شونیشت) به گفت و گو، انجام بازی های محلی مشغول بودند، به اجبار صدا می زنند. البته چون بچه ها دوست دارند لحظه قربانی کردن گوسفند را ببینند به سرعت از رختخواب بلند می شوند و در حیاط خانه، محل ذبح گوسفند حاضر می شوند.

دعای ذبح گوسفند را یکی از اعضای خانواده با صدای بلند می خواند و کسی که تجربه کشتن گوسفند را دارد این جملات را تکرار می کند، دو سه نفر هم گوسفند را نگه می دارند تا از دست و پا زدنش در امان باشند. البته دادن آب و قند بخشی از فرهنگ قبل از کشتن گوسفند است که همچنان انجام می شود.

آب به دلیل اعتقادات مذهبی در مورد شهید کربلاست که تشنه شهید شده است و باور دارند حتی حیوان را نیز نباید تشنه دبح کرد. قند هم به معنای شیرینی و حلاوت بیشتر عید قربان است تا به کام همه این عید شیرین شود و روزگار پس از آن تا سال آینده.

پس از کشتن گوسفند، مردان به پوست کندن و خارج کردن محتویات درون گوسفند می پردازند و زنها هم بساط تمیز کردن کله پاچه و شکمبه های گوسفند را فراهم می کنند.

منبع: ایرنا